جوش صورت نشانه چیست؟
آیا می‌دانید جوش صورت چیزهای زیادی در مورد سلامتی و وضعیت بالینی به ما می‌گویند؟ می‌دانید که جوش صورت نشانه چیست؟ جوش‌ها اغلب اوقات به دلایل هورمونی ظاهر می‌شوند. البته که این تنها علل ایجاد آن‌ها نیست. جوش‌ها (Acne) از عارضه‌های شایع پوستی به حساب می‌آیند. زمانی که به هر علتی سطح پوست با چربی و سلول‌های مرده مسدود شوند بستر مناسبی برای ظاهر شدن جوش‌ها فراهم می‌شود. ما در ادامه این مطلب قصد داریم ببینیم که علل رایج جوش صورت کدام‌اند؟ و همچنین برخی از راه‌کارهای درمانی آن را بررسی کنیم. همراه ما باشید.
جوش صورت
وقتی از جوش (Acne) صورت صحبت می‌کنیم منظورمان هر گونه زائده و برآمدگی بر روی پوست صورت است. جوش‌هایی که می‌توانند سر سیاه، سر سفید یا متورم باشند. اگر دقت کنید می‌بینید که اکثر افراد در سنین نوجوانی، از جمله خود شما هم جوش صورت را تجربه کرده‌اند. علت اصلی این ماجرا تغییرات و نوسانات شدید هورمونی در دوره بلوغ و نوجوانی است. البته دقت کنید که افراد در هر سنی فارغ از جنسیت می‌توانند جوش داشته باشند.
به یاد داشته باشید که آکنه تنها مختص ناحیه صورت نیست. بلکه بخش‌های دیگری از بدن از جمله شانه‌ها، گردن، سینه، بالای بازو و پشت را نیز درگیر می‌کند. صورت تنها یکی از متداول‌ترین محل‌های رویش آن‌ها است. بد نیست بدانید که در دنیای پزشکی جوش را با نام آکنه ولگاریس (acne vulgaris) می‌شناسند.
انواع مختلف جوش صورت کدام‌اند؟
انواع مختلفی جوش وجود دارد. برخی از انواع جوش صورت عبارت هستند از:
- جوش‌های سر سیاه: احتمالا بارها این جوش‌ها را دیده‌اید. این‌ها برجستگی‌های ریز سیاه و زرد رنگی بر روی پوست هستند. این مدل به دلیل انسداد منفذ چربی پوست ظاهر می‌شوند. در واقع ترشح چربی پوست در داخل منفذ انباشته شده که در تماس با هوا اکسید می‌شود و در نهایت دانه‌های سیاهی شکل می‌گیرند.
- جوش‌های سر سفید: جوش‌های سر سفید ظاهری مشابه به جوش‌های سر سیاه دارند. با این تفاوت که بافتی سفت‌تر دارند و به راحتی تخلیه نمی‌شوند. این نوع آکنه هم به دلیل انسداد کامل منافذ چربی پوست ایجاد می‌شوند.
- پاپول‌ها: پاپول‌ها برجستگی‌های قرمز رنگی هستند که لمس کردن آن‌ها دردناک است و نسبت به لمس شدن بسیار حساس هستند. این نوع جوش‌ها اغلب به دلیل تغییرات شدید هورمونی ظاهر می‌شوند.
- پوسچول‌ها: پوسچول‌ها همان جوش‌های چرکی هستند که شباهت زیادی به پاپول‌ها دارند با این تفاوت که سر آن‌ها سفید رنگ است. ناحیه دور این جوش‌ها با تماس با باکتری و هوا قرمز و متورم می‌شود. پزشکان توصیه می‌کنند به منظور جلوگیری از گسترش باکتری به هیچ عنوان این جوش‌ها را فشار ندهید.
- ندول: ندول به دلیل تجمع باکتری به اسم پروپیونی ایجاد می‌شود. این مدل جوش‌ها بافتی قرمز رنگ بر روی پوست ایجاد می‌کنند و اغلب اوقات به بافت‌های سالم اطراف هم آسیب می‌رسانند. ندول‌ها توده‌های سختی هستند که در زیر پوست ایجاد می‌شوند.
- کیست: کیست‌ها یکی از خطرناک‌ترین انواع جوش‌ها هستند که در نتیجه التهاب منافذ چربی و عفونت داخلی پوست توسط باکتری‌ها شکل می‌گیرند. کیست‌ها عمیق، دردناک و قرمز هستند. در نتیجه ایجاد کیست ممکن است عوارض دیگری مانند خارش، قارچ پوستی و لکه‌های پوستی در انتظار فرد باشد.
علل ایجاد جوش صورت کدام‌اند؟
فاکتورهای زیادی در ایجاد جوش نقش دارند. از این فاکتورها می‌توانیم به مواردی مانند ژنتیک، تغییرات هورمونی، استرس، اضطراب، آب و هوای محل زندگی، استفاده از لوازم آرایشی نامناسب و… اشاره کنیم.
همان‌طور که شاید خودتان هم بدانید مسدود شدن فولیکول‌ها یا منافذ مو منجر به ایجاد جوش و آکنه می‌شود. فولیکول‌ها لوله‌های بسیار کوچکی هستند که یک تار مو را نگه می‌دارند. در این فولیکول‌ها چندین غدد ترشح می‌شوند. زمانی که مواد بیش از اندازه‌ای در این فولیکول‌ها تخلیه شوند انسداد ایجاد شده که در نتیجه آن آکنه نمایان می‌شود. از جمله علل مسدود شدن فولیکولهای مو می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
سبوم: ماده‌ای روغنی و چرب که یک سد محافظ برای پوست ما ایجاد می‌کند.
باکتری‌ها: جالب است بدانید که به صورت طبیعی مقدار کمی از باکتری‌ها بر روی پوست ما زندگی می‌کنند. اما زمانی که مقدار آن‌ها بیشتر شود می‌توانند منافذ را مسدود کنند.
سلول‌های مرده پوست: سلول‌های پوست ما دائما در حال نوسازی خودشان هستند. سلول‌های جدید جایگزین سلول‌های مرده می‌شوند. در زمان آزادسازی سلول‌های مرده، ممکن است ذرات آن‌ها محل فولیکولهای مو را مسدود کنند.
از دیگر فاکتورهایی که بستر را برای ایجاد جوش فراهم می‌کنند می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- استفاده از پوشش‌های تنگ سر و صورت مانند کلاه‌های ایمنی و ورزشی
- آلودگی هوا و شرایط آب و هوایی با رطوبت بسیار بالا
- استفاده از محصولات آرایشی و بهداشتی روغنی و چرب
- قرار گرفتن در معرض روغن و چربی
- استرس، دقت کنید که استرس منجر به افزایش هورمون کورتیزول می‌شود
- عوارض جانبی مصرف برخی داروها
- مصرف شیر بدون چربی
- پروتئین آب پنیر
- رژیم‌های سرشار از قند
- و…
درمان و پیشگیری از آکنه
درمان قطعی برای از بین بردن آکنه و جوش وجود ندارد. متدهای درمانی موجود تنها به کنترل جوش صورت و مدیریت آن کمک می‌کنند. البته که راه‌کارهای درمانی با توجه به شرایط بیمار، شدت جوش صورت و همچنین علت آن می‌تواند متفاوت باشد و یک راه‌کار واحد برای درمان به کار گرفته نمی‌شود. تصمیم اینکه چه روشی برای درمان استفاده شود بر عهده دکتر پوست و مو است. به علاوه اینکه متدهای خانگی متعددی هم برای درمان و پیشگیری از جوش صورت وجود دارد.
برخی از رایج‌ترین روش‌های درمانی جوش صورت عبارت هستند از:
- دارو درمانی
- لیزر
- تغییر سبک زندگی
- تغییر رژیم غذایی
به علاوه اینکه از روش‌های خانگی درمان جوش صورت می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- روزانه حداقل یک بار صورت خود را با آب ولرم و شوینده مناسب بشویید.
- بعد از ورزش و عرق کردن حتما صورت خود را بشویید.
- از مصرف محصولات آرایشی و بهداشتی که حاوی الکل هستند خودداری کنید. این محصولات پوست صورت را تحریک می‌کنند.
- حتما قبل از خواب تمامی آرایش صورت را پاک کنید.
- حتما بعد از شست و شوی صورت از یک مرطوب‌کننده و آبرسان بدون روغن استفاده کنید.
- از فشار دادن جوش صورت اجتناب کنید. این کار تنها صورت و محل اطراف جوش را تحریک می‌کند.
- رژیم غذایی حاوی فیبر و سبزیجات را دنبال کنید.
- حتما سعی کنید آب به اندازه کافی بنوشید.
- و…
سخن پایانی
همان‌طور که دیدید علل زیادی در ظاهر شدن جوش صورت نقش دارند. به علاوه اینکه جوش‌های صورت اطلاعات زیادی در مورد سبک زندگی، میزان استرس، تغذیه و… به ما می‌دهند. اگر می‌خواهید صورتی شفاف و پوستی سالم داشته باشید حتما سعی کنید استرس خود را مدیریت کنید، روزانه ورزش منظم داشته باشید، غذای خوب و مغذی بخورید و از مصرف دخانیات و الکل دوری کنید. اگر در این زمینه به اطلاعات بیشتری نیاز دارید همین حالا سری به سایت درمانکده بزنید. درمانکده علاوه بر داشتن یک مجله پزشکی بروز، لیست جامعی از پزشکان معتبر را در اختیارتان می‌گذارد. از دکتر روانپزشک تهران گرفته تا متخصص پوست و مو و…
